قرآن درسوره مبارکه انفال  پس از بررسی زوایای جنگ بدر درسهای مهمی را برای مسلمانان می شمارد که درنبردهای آینده از آن بهره گیرند .این نکات گرچه برای جنگ مطرح شده اما رموز موفقیت درتمام صحنه های زندگی ومقابله با مشکلات است .

1- "فاثبتو" ثبات قدم ،ایستادگی واستقامت اولین رمز پیروزی است.

2-"فاذکروالله کثیرا" یاد بسیار خدا که اعم از یاد قلبی وزبانی است بلکه بیشتر ذکر قلبی مراد است .بدون این ذکر توان ثبات قدم واستقامت را نخواهید داشت .

3"اطیعوا الله ورسوله"عدم تخطی از رهنمود های خدا وپیامبرش شمارا به مقصد می رساند .خروج از این اطاعت است که پیروزی بدر را به شکست احد تبدیل کرد .

4-"ولاتنازعو" (نزع چیزی را از ریشه کندن است )نگذارید اختلافات شما را به جایی برساند که یکدیگر را ریشه کن کنید ! به یکدیگر پشت نکنید .که نتیجه این نزاع ،سست شدن وازبین رفتن شوکت شماست .

5-"واصبروا"  ترک نزاع واختلاف به این آسانی نیست .نیاز به صبر وشکیبائی دارد ،تصمیمی میطلبد که به جای آن که بر آمده از غضب وشهوت باشد از عقل ومنطق برآید .

6-"ولاتکونوا کالذین خرجوا من دیارهم بطرا ورئا الناس" خروج وحرکت شما برای سرمستی وریا وخود نمایی نباشد که خروجی با این مقدمه محکوم به شکست است . 

مدتی این مثنوی تاخیر شد 

بعد از مدتی وقفه باز به مباحث شیرین قرآنبی باز می گردیم 

درسوره مبارک انفال آیه زیبایی است که پیامبر رحمت(ص)را مایه امان زمین معرفی می کند .وقتی مشرکین قرآن را افسانه خواندند از پیامبر خواستند اگر این قرآن از جانب خدا وحق است سنگی از آسمان برسرشان ببارد ! کار آدمی دراستکبار به آنجا می رسد که حاضر نیست "حق"را بپذیرد وحتی برای این تکبر جان می دهد !!!!!!!!!!!

قرآن پاسخ می دهد ای پیامبر مادام تو درمیان این امت هستی عذاب برآنها نازل نمی شود "وما کان الله معذبهم وانت فیهم"تو امان زمینی وتا تو درمیان مردم باشی از عذاب خبری نیست .

علی (ع) فرمود :خدا دوامان درزمین داشت یکی از میان مردم رفت (پیامبر رحمت(ص) )از دومی غفلت نکنید که آن استغفار است .

درادامه آیه خداوند امان دوم را هم مطرح کرد که "ماکان الله معذبهم وهم یستغفرون" تامردم به استغفار مشغولند عذاب خدا نمی آید .

خداوند درسوره اعراف داستان جماعتی  به نام اصحاب سبت را بیان می کند  . درتمام ادیان الهی  یک روز تعطیل وجود دارد  تادر آن روز به خود بپردازند که دراسلام این روز جمعه است ودرآیین یهود شنبه  که به علت افراط یهودیا در مادی گرائی طلب دنیا دراین روز حرام است درحالی که دراسلام معامله هنگام نماز جمعه مکروه است .

گروهی ازآنهااز در تزویر وارد شده وحوضچه هایی ترتیب دادند تا درروز شنبه ماهی ها را در آن جمع کرده ویک شنبه صید نمایند ! دربرابر این خلاف گروهی سکوت کرده ونصیحت را کارساز ندانستند وجماعتی دیگر نهی از منکر کردند .وقتی گروه دوم به این گروه می گویند نهی از منکر را رها کنید که سودی ندارد دو دلیل برای خودذکر می کنند که فلسفه امر به معروف ونهی از منکر هم همین است .گفتند "معذره الی ربکم" اولا با این کار درپیشگاه الهی به وظیفه خود عمل کرده وعذری نداریم وگناهی بر مانیست وثانیا "لعلهم یتقون" احتمال تاثیر را می دهیم ومثل شما نومید نیستیم .

ودرپایان نیز قرآن می گوید عذاب الهی دو گروه را گرفت وفقط ناهیان از منکرند که اهل نجاتند .

موسی به میقات خدایش رفته است تا "الواح" یا همان ده فرمان معروف را گرفته وبه قومش برساند اما وقتی با انحراف وگوساله پرستی قومش مواجه شد خشمگین شد با برادرش هارون که مسئولیت را به او سپرده برخورد تندی کرد وقوم خود را توبیخ وسرزنش کرد و... اما  قرآن زمان آموزش الواح را زمانی میداند که  خشم موسی فرونشسته است  " ولما سکت عن موسی الغضب "

این نکته این درس را به ما میدهد که آموزش هنگام غضب ممنوع !همچنان که قضاوت در هنگام غضب ممنوع است 

یعنی تعلیم وتربیت در حال خشم سودی نخواهد داد !

حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام ) فرموده است: در شگفتم برای کسی که از چهار چیز بیم دارد، چگونه به چهار کلمه پناه نمی برد! 

?- در شگفتم برای کسی که ترس بر او غلبه کرده، چگونه به ذکر «حسبنا الله و نعم الوکیل» (آل عمران ایه ???) پناه نمی برد. در صورتی که خداوند به دنبال ذکر یاد شده فرموده است: پس (آن کسانی که به عزم جهاد خارج گشتند، و تخویف شیاطین در آنها اثر نکرد و به ذکر فوق تمسک جستند) همراه با نعمتی از جانب خداوند (عافیت) و چیزی زاید بر آن (سود در تجارت) بازگشتند، و هیچگونه بدی به آنان نرسید. 

?- در شگفتم برای کسی که اندوهگین است چگونه به ذکر «لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین» (سوره انبیاء آیه ??) پناه نمی برد. زیرا خداوند به دنبال این ذکر فرموده است: «پس ما یونس را در اثر تمسک به ذکر یاد شده، از اندوه نجات دادیم و همین گونه مومنین را نجات می بخشیم.» (سوره انبیاء آیه ??) 

?- در شگفتم برای کسی که مورد مکر و حیله واقع شده، چگونه به ذکر «افوض امری الی الله، ان الله بصیر بالعباد» (سوره غافر آیه ??) ... پناه نمی برد. زیرا خداوند به دنبال ذکر فوق فرموده است: «پس خداوند (موسی را در اثر ذکر یاد شده) از شر و مکر فرعونیان مصون داشت.» (سوره غافر آیه ??) 

?- در شگفتم برای کسی که طالب دنیا و زیباییهای دنیاست چگونه به ذکر «ماشاءالله لاحول و لاقوة الا بالله» پناه نمی برد، زیرا خداوند بعد از ذکر یاد شده فرموده است: «مردی که فاقد نعمتهای دنیوی بود، خطاب به مردی که از نعمتها برخوردار بود) فرمود: اگر تو مرا به مال و فرزند، کمتر از خود می دانی امید است خداوند مرا بهتر از باغ تو بدهد.»