اعتکاف در سیره زندگانی ائمه اطهار(س) بسیار مشاهده می‌شود، ولی بدل اعتکاف نیز در تاریخ زندگانی آن ذوات مقدّس، جایگاه ویژه‌ای دارد و در موارد متعددی بر آن تأکید فرموده‌اند.
راوی می‌گوید من مشکلی داشتم که به دست امام دوّم یا امام سوّم(س) حل می‌‌شد. امام حسین(س) معتکف بودند، از این جهت به نزد امام حسن مجتبی(س) رفتم و از ایشان درخواست کمک کردم. آن حضرت به دنبال من به راه افتادند تا مشکلم را حل کنند. در راه از کنار مسجدی که امام حسین(س) در آن معتکف بودند عبور کردیم؛ امام مجتبی(س) فرمودند: چرا مشکل خود را به برادرم نگفتی؟ گفتم یابن رسول الله! ایشان معتکف بودند و من نخواستم مزاحم اعتکاف آن حضرت شوم. در این هنگام امام حسن مجتبی(س) فرمودند: همانا اگر او تو را یارى می‌کرد، از اعتکاف یک ماهش بهتر بود.
بنابر فرمایش امام دوّم(س)، ثواب برآوردن حاجت یک مؤمن و شاد کردن دل دیگران، از ثواب یک ماه اعتکاف بالاتر است.
اگر مسلمانان این روایت را سرمشق زندگی خود قرار دهند، سعادت دنیا و آخرت را به دست خواهند آورد. خدمت به خلق خدا و بازکردن گره از زندگی دیگران، بسیار ارزشمند است بر اساس این روایت و روایات مشابهی که از سایر حضرات معصومین(سلام الله علیهم) صادر شده است، رسیدگی به دیگران و دستگیری از همنوعان، افضل از یک ماه ماندن در مسجد و شبانه روز عبادت کردن و روزه گرفتن و نماز خواندن است.
اهل سیر و سلوک به این گونه روایات بسیار اهمیّت می‌دهند و سعی می‌کنند با خدمت به مخلوقات و به دست آوردن دل دیگران، را ه پرفراز و نشیب حرکت به سوی خدا را برای خود هموار سازند.
کارمند اداره‌ای که به واسطه شغل خود نمی‌تواند معتکف شود، اگر کم‌کاری، بدکاری و بیکاری نداشته باشد، اگر گره در کار مراجعه کنندگان نیندازد و با صداقت تمام، تلاش کند که حاجت آن مراجعه کننده برآورده شود و درخواست وی را به درستی و در کمترین زمان اجابت نماید، قطعاً ثواب هر روز او بیش از ثواب یک ماه اعتکاف خواهد بود.
بنابراین کسانی که موفّق به شرکت در اعتکاف نمی‌شوند، نباید نگران باشند، بلکه باید خدمت به خلق خدا را نصب العین اعمال خویش قرار دهند و به هر اندازه که می‌توانند در امر رسیدگی به همنوعان کوشا باشند.
